KURPIOWSKIE
WYCINANKI KURPIOWSKIE pochodzą z terenów puszczy północnego mazowsza. Ożywienie wycinankarstwa w tym regionie nastąpiło po II wojnie światowej i było efektem konkursu i wystawy mających miejsce w Kadzidle w 1948. W 2020 roku wycinanki regionu Puszczy Zielonej zostały wpisana na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego pod nazwą „Wycinankarstwo kurpiowskie z Puszczy Zielonej”. Podstawowe formy to:
LELUJE — jednobarwne/wielobarwne formy drzewek wychodzących z wazonów. Jest to kompozycja pionowa, dwuczłonowa, symetryczna. Korona drzewa jest wpisana w owal lub prostokąt i zwieńczona elementem akcentującymi oś symetrii. W kompozycję wypisane są motywy roślinne, zwierzęce lub postaci ludzkie. W lelujach zwanych “hostyją” zwyczajowym elementem osi symetrii jest krzyż.
GWIAZDY / KOŁA — tokrągłe, jednobarwne, symetryczne wycinanki. Najpopularniejszy motyw to ażurowa siatka z ornamentami w centrum. Czasem przyklejane na kontrastów tło. Naklejano je na ściany na przemian z lelujami, tworząc rytmiczne kompozycje.
MOTYWY FIGURALNE — wielobarwne naklejanki z figurą koguta, pawia czy jeźdźca na koniu.
WSTĘGI / PORTKI — wielobarwna naklejanka złożona z koła i dwóch, opadających pasów. Pasy mają po trzy lub cztery kolorowe rozetki przedzielone ażurowym paskiem.
ZIELKA — jednobarwna/wielobarwna forma doniczki, z trzema gałązkami rozchodzącymi się w górę, zwieńczone kwiatem, sylwetą ludzką lub kogutem.
LAS — prostokątna jednobarwna wycinanka o wielopoziomowym układzie pasowym. W kompozycję wpisane są scenki rodzajowe z udziałem z ludzi i zwierząt, przedzielone rytmicznym motywem drzewa, leluji czy zielka.
