Żywe Archiwum Wycinanki Ludowej to usystematyzowany katalog wycinanek z 12 polskich regionów. 200 udostępnionych na stronie zdjęć to tylko początek. Zbiór będzie systematycznie powiększany wraz z rozwojem pracy nad projektem. Jako pomoc przy lekcjach etnograficznych znajdą państwo 5 szablonów do pobrania. W zrozumieniu zjawiska pomoże notatka monograficzna i skrótowy opi podstawowych form każdego z regionów. Podczas korzystania ze strony zachęcam szczególnie do zapoznania się z artykułem o prawach autorskich w sztuce ludowej.

​

Projekt Żywe Archiwum Wycinanki Ludowej ma charakter badawczo - dokumentacyjno - edukacyjno - artystyczny. Celem jest promocja polskiej kultury za granicą (wersja dwujęzyczna), upowszechnienie wiedzy o tradycji oraz ocalenie dziedzictwa narodowego. Nieco bardziej prywatnie jest moim pomnikiem dla geniuszu całych pokoleń wspaniałych indywidualności artystycznych w technice wycinanki. Jest gloryfikacją rodzimych wzorów,o ogromnej wartości artystycznej, które przez lata czekały na digitalizację. Jest w końcu ukłonem w stronę współczesnych projektantów i ofiarowaniem przystępnego katalogu inspiracji z zakresu tradycyjnego wzornictwa do tworzenia designu, grafiki, czy druków na tkaninie. 

​

Żywe Archiwum Wycinanki Ludowej powstało ścisłej współpracy z muzeami. W ciągu 3 miesięcy udało mi się zebrać ponad 500 wycinanek ze zbiorów kilkunastu muzeów, ośrodków kultury, prywatnych kolekcjonerów i wreszcie samych artystów. Następnym etapem była mozolna, kilkumiesięczna obróbka niejednokrotnie bardzo złej jakości zdjęć, odszukiwanie nazwisk, dat, miejscowości i systematyka zebranego materiału. Zastosowany przeze mnie podział regionalny jest wypadkową zgromadzonych zdjęć, konsultacji z pracownikami muzeów i tradycji etnograficznych. Wynika też z założenia projektu o próbie wyszczególnienia jak największej ilości mikroregionów. Temat jest jednak grząski. Nie sposób tu się nie pokłócić i nie zrobić błędu. Jak przy każdej aktywności badawczej, po kilku miesiącach wytężonej pracy wiem, że dotknęłam tylko czubka góry lodowej. Wiele zdjęć czeka na publikacje a bardzo ciekawe mikro ośrodki wycinankarskie na opracowanie. Traktuję niniejszą platformę jak początek procesu. 

​

Żywe Archiwum Wycinanki Ludowej jest laboratorium inspiracji dla współczesnego designu. W sferze wizualnej jesteśmy zalewani wzorami wycinanki łowickiej. Nie sposób się od nich opędzić. Są na bilboardach, torebkach, długopisach, są nawet na czekoladce i monecie. Świadomość istnienia innych regionów, o olbrzymiej wartości artystycznej jest żadna. Nie ma się czemu dziwić, jeśli do tej pory wzory obejrzeć można było tylko w archiwach muzealnych. Zachęcam tym bardziej do sięgania do czerpania wody inspiracji z tego nowego źródła, która przed państwem. Zapraszam do edukowania się i przetwarzania w tysiącach dostępnych współcześnie technik, przy jednoczesnej świadomości, jednocześnie przypominam że komercyjne wykorzystanie nieprzetworzonego wizerunku to przestępstwo, które wiąże się z odpowiedzialnością karną. Zachęcam do traktowania wycinanek z należytym szacunkiem i dokładnie tak jak każde inne dzieło sztuki. 

​

Mam szczerą nadzieję, że strona odpowie na państwa potrzeby i przysłuży się powstawaniu nowych designerskich projektów inspirowanych polską sztuką tradycyjną.

​

​

​

Diana Szawłowska

Etnomuzykolożka, podróżniczka i kostiumografka. Pasjonatka odkrywania tajemnic kultury dawnej wsi polskiej i miejskiej codzienności ulicznej. Bycie w „terenie” to nie badania, ale sposób na życie.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​